Olar Logo
Olar Favicon
handen vasthouden

Schokbrekers in het coachgesprek

wesley_van_hemert
Wesley van Hemert
25 juni 2025

In de leefstijlbegeleiding van mensen met of na kanker krijgen we niet alleen te maken met voeding, beweging of slaap, maar ook met diepe emoties. Vermoeidheid, angst voor terugkeer van kanker, frustratie over beperkingen – ze komen allemaal voorbij in het coachgesprek. En precies dáár zijn ‘schokbrekers’ van grote waarde.

De window of tolerance als kompas

De Window of Tolerance is het spanningsgebied waarin iemand informatie kan verwerken, reflecteren en leren. Buiten dat venster schieten mensen in hyperarousal (overprikkeling, onrust, boosheid) of hypoarousal (afvlakking, terugtrekgedrag). Zeker na kanker, wanneer het zenuwstelsel al overbelast kan zijn, is dat venster vaak smaller.

Als leefstijlcoach is het cruciaal om signalen van ontregeling te herkennen. Niet om therapie te geven, maar om het gesprek veilig en werkbaar te houden. Hier komen de zogeheten ‘schokbrekers’ in beeld: communicatievaardigheden die helpen om emoties te reguleren en cliënten terug te brengen binnen hun Window of Tolerance.

Window of tolerance

Vier schokbrekers in de praktijk

  1. Emotionele punctie
    Een emotionele punctie helpt om overweldigende emoties te ontladen, zodat er weer ruimte ontstaat voor reflectie en informatieverwerking. Als coach help je de cliënt woorden te geven aan wat er speelt, zonder oordeel of nieuwe input. Door samen te ordenen en erkenning te geven, ontstaat rust en ervaren cliënten jou als een betrokken bondgenoot.

Voorbeeld uit de leefstijlpraktijk: “Ik hoor dat het je frustreert dat je conditie zo langzaam terugkomt, terwijl je wél elke dag probeert te wandelen. Heb je soms het gevoel dat je lichaam je in de steek laat? Of dat je alles goed doet, maar er toch niets verandert?”

  1. Normaliseren
    Normaliseren betekent dat je laat merken dat de emotionele reactie van de cliënt begrijpelijk is binnen de context van wat hij of zij doormaakt. Je legitimeert het gevoel en schept daarmee veiligheid en herkenning. Een normaliserende opmerking verlaagt de drempel om verder te praten en helpt cliënten zich minder alleen te voelen in hun ervaring.

Voorbeeld uit de leefstijlpraktijk: “Ik hoor dit vaker van mensen die net klaar zijn met hun behandeling – dat ze dachten zich opgelucht te voelen, maar juist tegen een muur oplopen. Herken jij dat ook een beetje?”

  1. Kracht valideren
    In moeilijke fases denken cliënten vaak negatief over zichzelf. Door als coach expliciet stil te staan bij wat iemand al heeft doorstaan of opgebouwd, help je het zelfbeeld versterken. Het benoemen van veerkracht of doorzettingsvermogen herinnert cliënten aan hun eigen krachtbronnen, wat hoop en motivatie vergroot.

Voorbeeld uit de leefstijlpraktijk:
“Je hebt de afgelopen maanden zoveel meegemaakt én je bent tóch blijven zoeken naar manieren om goed voor jezelf te zorgen. Dat zegt echt iets over je veerkracht.”

  1. Help hoop en vrees woorden in een wens in relatie tot de ander
    In periodes van onzekerheid verschuift de hoop vaak van genezing naar verbondenheid, betekenis en kwaliteit van leven. Als leefstijlcoach kun je cliënten helpen om hun hoop of zorgen om te zetten in een wens die gericht is op wat voor hen echt belangrijk is – vaak in relatie tot een ander. Dit helpt om richting en houvast te vinden.

Voorbeeld uit de leefstijlpraktijk:
“Wat zou je in deze fase willen meegeven aan je kinderen, als het gaat om hoe jij nu met je gezondheid omgaat?”
of: “Wat hoop je dat anderen in je omgeving begrijpen over waar jij nu staat?”

Kleine interventies, groot effect

Deze interventies zijn klein, maar krachtig. Ze zorgen ervoor dat cliënten zich gezien voelen, kunnen reguleren, en open blijven staan voor verandering. En dat is precies wat duurzame leefstijlverandering mogelijk maakt.

Sluit je aan bij OLaR Coaching

Ben jij leefstijlprofessional en begeleid je mensen na kanker? En wil je je verder verdiepen in gesprekstechnieken, oncologische leefstijlbegeleiding en holistische zorg? OLaR Coaching biedt een vergoede leefstijlinterventie, intervisie en scholing, speciaal ontwikkeld voor leefstijlcoaches die het verschil willen maken voor de oncologische doelgroep.

Ontdek de mogelijkheden

Meer weten?

Deze blog is geïnspireerd op inzichten uit:

  • Schokbrekers in de communicatie met patiënten en hun naasten – Christien de Jong (HOVUmc, 2022)
  • Psychologische patiëntenzorg in de oncologie – Saskia Duijts, Robbert Sanderman, Maya Schroevers & Tineke Vos (Bohn Stafleu van Loghum, 2021)
Olar Logo
Oncology, Lifestyle and Rehabilitation is een product van ‘Van Hemert Leefstijlcoaching’.
© OLaR Coaching
Gebaseerd op:
Cool Coaching